Goed nieuws: steeds meer kinderen ontbijten. In 2008 ging nog twintig procent van de kinderen met een lege maag naar school, inmiddels geldt dat nog maar voor één op de tien. Toch zijn dat er in een klas van dertig kinderen nog drie. Drie kinderen teveel, wat mij betreft. Leren en presteren met een lege maag is geen goed plan. Krijgt jouw kind ’s morgens ook geen hap door zijn keel en vraag je je af wat je daaraan kunt doen? Lees snel verder!
Wat zeggen kinderen?
Afgelopen week gaf ik een gastles op een basisschool. Met de kinderen van de groepen 1 en 2 hadden we een leuk gesprek over het ontbijt; wat eten de kinderen? En wat drinken ze? Hebben ze ’s morgens vroeg altijd tijd en zin om te ontbijten? De meeste kleuters vonden het super interessant om hun zegje te doen. Vanwege de verschillende culturen in de klas werden er heel diverse antwoorden gegeven. Op mijn vraag naar wat ze had gegeten die morgen antwoordde een meisje bijvoorbeeld: ‘een pasteitje’. Ook was er een jongen die pannenkoeken had gegeten. Dat sprak bij een ander zo tot zijn verbeelding, dat hij enthousiast vertelde patat te hebben gehad bij het ontbijt…
De meeste kinderen meldden echter dat ze ‘gewoon’ brood aten bij het ontbijt. Ook een bordje pap of cornflakes ging er wel in. Bekers melk, kopjes thee… En ook aardig wat fruit. Omdat dit natuurlijk erg jonge kinderen zijn, kun je je afvragen of de informatie allemaal wel klopt en of ze elkaar niet een beetje napraten. Maar opvallend vond ik wel, dat in alle drie de klassen waar ik kwam, er zo’n 3 tot 5 kinderen aangaven weleens of vaker naar school te gaan met een lege buik. Dat klopt dus aardig met de uitkomsten van het onderzoek.
Toen ik vroeg hoe ze zich dan voelden op school, kreeg ik antwoorden als: ‘moe, ‘buikpijn’ en ‘hoofdpijn’. Wat is er aan de hand?
Benzine en brandstof
Aan kinderen leg ik het vaak zo uit: je lichaam heeft, net als een auto, brandstof nodig. Voor een auto is dat benzine, voor mensen eten en drinken. Wanneer een auto geen benzine meer heeft en de tank leeg is, kan hij niet meer doen waar hij goed in is, namelijk rijden. Voor jouw lichaam geldt hetzelfde: het heeft eten en drinken nodig om je taken te kunnen doen, zoals opletten in de klas, nieuwe dingen leren, buiten spelen, fietsen. Zonder brandstof lukt dat niet goed en ga je je slap voelen. Aan het begin van de dag is je buik leeg en daarom heb je nieuwe brandstof nodig.
Waarom lukt het toch niet om te ontbijten?
Geen trek
Je kind heeft misschien wel weinig zin in wat er op tafel staat. Jij smeert uit gewoonte snel even een boterham voor hem of haar en denkt er verder niet over na. Maar heeft je kind eigenlijk vandaag wel zin in kaas op zijn brood?
Weinig tijd
Een andere oorzaak kan tijdgebrek zijn omdat je als gezin net even te laat opstaan ‘s morgens.
Je kind wordt gewekt en moet meteen in actie komen. Hup, wassen, kleren aan en eten maar. Als je echter net wakker wordt, moet je hoofd en ook je lichaam even wakker worden. Dit geldt ook voor je spijsverteringsorganen. Als die meteen aan het werk worden gezet, kan je kind gemakkelijk buikpijn krijgen, waardoor hij geen zin meer heeft om verder te eten.
Donker
Ook daglicht speelt een rol. In de herfst en winter is het nog donker als je kind wakker wordt gemaakt. Om goed wakker te worden helpt daglicht. Als dat er nog niet is, kan je kind het gevoel hebben dat het nog nacht is. Wakker worden en meteen moeten eten is dan lastig.
Wat kun je doen om de eetlust van je kind te vergroten?
- Open deur natuurlijk: sta wat eerder op. De wekker een kwartiertje eerder en je hebt meteen genoeg tijd. Niet altijd even gemakkelijk, ik weet er alles van. Toch loop je door die 15 minuten extra veel minder te rennen. Tijd genoeg om rustig te eten!
- Eet aan tafel. Door samen te ontbijten eet je bewuster, zie je beter wát je kind eet en creëer je een rustige start van de dag. Als je de tafel alvast dekt voordat je ’s avonds naar boven gaat, kun je snel aanschuiven.
- Vermijd afleiders. Geen speelgoed aan tafel, geen televisie aan. Zo wordt je kind niet afgeleid, eet beter door en hoeft ook niet meteen al die extra prikkels te verwerken als hij net wakker is.
- Vraag je kind wat het wil hebben voor ontbijt. Waar heeft het zin in?
- Varieer een beetje. Niet elke dag een boterham, maar kies ook eens voor een schaaltje yoghurt met fruit. Doe er wat gezonde ontbijtgranen of een handje ongezouten nootjes in. Of misschien lust hij wel een lekker warm bordje pap? Dat kost echt niet zoveel extra tijd.
- Laatste tip: blijft het ondanks al je pogingen moeizaam gaan? Laat je kind dan in ieder geval een paar hapjes eten en wat drinken, en geef een boterham mee voor het tien-uurtje op school.
Heb jij ook een kind dat moeite heeft met ontbijten, of heb je misschien een supertip voor andere ouders? Laat het weten in een reactie!
